Thực chất lão hóa, còn được gọi là quá trình lão hóa tự nhiên, là một quá trình liên tục, thường bắt đầu vào tuổi 25. Tuy nhiên, ở 1 số người quá trình lão hóa diễn ra sớm hơn, khiến họ trông già trước tuổi. Vậy nguyên nhân và cách khắc phục như thế nào?
Bước vào tuổi 25, collagen và elastin trong da sản xuất chậm lại, làm cho da kém đàn hồi hơn. Sự sinh sản tế bào cũng chậm dần lại, gây ra sự lão hóa da tích lũy dần theo thời gian và biểu hiện nhiều năm sau đó.
Các yếu tố bên ngoài thường tác động hiệp đồng gây ra quá trình lão hóa sớm. Nguyên nhân lão hóa sớm hầu như do ánh nắng mặt trời, yếu tố bên ngoài khác: thói quen biểu lộ cảm xúc khuôn mặt lặp đi lặp lại, ảnh hưởng của hút thuốc…
1. Tác hại của ánh nắng mặt trời
Tàn nhang, đồi mồi, gân máu, da thô, nếp nhăn, mất collagen, sừng hóa đều có nguyên nhân do ánh nắng mặt trời và chắc chắn: ánh nắng mặt trời gây ra ung thư da.
“Photoaging” là thuật ngữ được dùng để mô tả lão hóa da do ánh nắng mặt trời. Mức độ lão hóa phụ thuộc vào màu da và thời gian tiếp xúc. Khi tiếp xúc thường xuyên với ánh nắng, da mất khả năng tự hồi phục và tổn thương tăng dần theo thời gian.
Các nghiên cứu khoa học đã cho thấy rằng tiếp xúc với tia cực tím lặp đi lặp lại sẽ tiêu hủy những collagen hiện tại và làm suy yếu quá trình tổng hợp collagen mới. Mặt trời cũng tấn công elastin của da nếu không được bảo vệ khỏi tia cực tím (UV). Da trở nên lỏng lẻo, nếp nhăn, chảy xệ sớm hơn nếu tiếp xúc với tia cực tím.
2. Biểu cảm khuôn mặt quá nhiều, cơ mặt bị co dãn thường xuyên.
Biểu cảm gương mặt quá lố, nhăn nheo, khóc lóc quá nhiều sẽ khiến gương mặt nhanh chóng già đi. Việc massage không đúng cách khiến cơ mặt bị co dãn thường xuyên. Kết hợp thêm vấn đề tuổi tác, bạn sẽ thấy các nếp nhăn nhanh chóng xuất hiện, do cơ mặt bị chùng nhão, da mất sự nâng đỡ, mất tính đàn hồi. Khi da lão hóa và thiếu sự đàn hồi, những nếp dưới da này sẽ khắc lên da lâu dài bằng nếp nhăn.
3. Tư thế ngủ
Nằm ngủ trên gối cùng một tư thế qua nhiều năm cũng tạo ra những nếp nhăn. Phụ nữ thường nằm nghiêng khi ngủ nên có khuynh hướng xuất hiện nếp nhăn vùng má và cằm.
Nam giới thường có nếp nhăn trán khi họ ngủ úp mặt lên gối. Những người nằm ngửa không xuất hiện những nếp nhăn do da của họ không bị đè ép lên gối.
4. Hút thuốc lá
Hút thuốc lá gây ra những thay đổi sinh hóa trong cơ thể của chúng ta, đó là đẩy nhanh quá trình lão hóa. Nghiên cứu cho thấy người hút thuốc lá hơn 10 điếu mỗi ngày trong 10 năm sẽ có những nếp nhăn sâu, da chảy xệ hơn những người không hút thuốc lá.
Nghiên cứu năm 2002 cho thấy những nếp nhăn trên khuôn mặt dù chưa nhìn thấy, nhưng được phát hiện bằng kính phóng to ở những người hút thuốc lá trước 20 tuổi.
Những dấu hiệu này có thể được giảm bớt rất nhiều và một số trường hợp tránh được bằng cách ngừng hút thuốc. Ngay cả những người hút thuốc nhiều năm, hoặc hút thuốc rất nhiều thời trẻ, những nếp nhăn trên khuôn mặt cũng được cải thiện khi bỏ thuốc lá.
Phòng ngừa
- Bảo vệ làn da khỏi ánh nắng mặt trời mỗi ngày
Cho dù làm bất kỳ việc gì như làm việc ngoài trời, hay tắm nắng ngoài bãi biển, … thì chống nắng cho da là điều cần thiết.
Có nhiều cách để giúp cho làn da tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời như: đội mũ rộng vành, mặc quần áo chống nắng, sử dụng kem chống nắng có phổ rộng và chỉ số chống nắng SPF tối thiểu là từ 30 trở lên đồng thời có các tác dụng chống nước.
Kem chống nắng nên được thoa đều cho các vùng da đặc biệt là những vùng da không được che bởi quần áo. Và sử dụng chúng hàng ngày. Nếu bị đổ mồ hôi nhiều, thì nên thoa kem chống nắng 2 giờ một lần.
- Tránh tắm nắng để có làn da rám nắng
Da bị sạm có thể sẽ bị lão hóa da sớm hơn. Điều này hoàn toàn đúng với những người muốn có làn da rám nắng bằng cách phơi nắng trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời hoặc sử dụng các phương pháp nhuộm da khác. Tất cả đều là do các tia cực tím UV có hại làm tăng tốc độ lão hoá của da.
- Từ bỏ thói quen hút thuốc lá
Thói quen hút thuốc lá cũng làm tăng nhanh tốc độ lão hóa da. Nó còn gây ra cho da nhiều nếp nhăn và tạo ra một làn da xỉn màu.
- Tránh các biểu cảm trên khuôn mặt bị lặp lại nhiều lần
Các cơ bên dưới của khuôn mặt thường co lại khi khuôn mặt có biểu cảm về cảm xúc. Nếu liên tục có hoạt động co thắt các cơ giống nhau trong nhiều năm, nó sẽ trở thành đường hằn vĩnh viễn trên khuôn mặt.
Chẳng hạn, nếu bạn có thể đeo kính râm khi đi ra ngoài trời nắng thì có thể giúp giảm các đường nhăn trên mắt gây ra bởi hoạt động nheo mắt.
- Áp dụng chế độ ăn lành mạnh và cân bằng
Một số nghiên cứu đã chứng minh rằng ăn nhiều trái cây và rau quả tươi có thể ngăn ngừa tổn thương da dẫn đến quá trình lão hoá da sớm. Những phát hiện từ nghiên cứu này cũng cho thấy chế độ ăn có chứa nhiều đường hoặc carbohydrate tinh chế có thể đẩy nhanh quá trình lão hoá.
- Uống ít rượu
Rượu sẽ tác động đến làn da và làm cho da bị mất nước đồng thời trở nên thô ráp. Điều này sẽ khiến cho làn da trông già hơn.
- Tập thể dục đều đặn mỗi ngày
Một vài nghiên cứu đã phát hiện ra rằng tập thể dục vừa giúp cải thiện lưu thông máu vừa tăng cường hệ thống miễn dịch. Nhờ sự lưu thông máu hoạt động tốt nên có thể mang lại làn da trẻ trung và khỏe mạnh.
- Làm sạch da nhẹ nhàng
Làm sạch da quá mức cùng với hành động chà xát da mạnh có thể gây kích ứng cho da. Khi đó, sẽ làm tăng tốc độ lão hoá cho da. Bạn hãy sử dụng các sản phẩm làm sạch da và thực hiện một cách nhẹ nhàng loại bỏ ô nhiễm, lớp trang điểm và các hoá chất khác mà không gây kích ứng cho da.
- Rửa mặt hai lần một ngày và sau khi đổ mồ hôi nhiều
Mồ hôi đặc biệt là khi đội mũ trong đó có mũ bảo hiểm sẽ là yếu tố gây kích ứng da. Vì vậy, hãy rửa sạch da càng sớm càng tốt sau khi bị đổ mồ hôi nhiều.
- Sử dụng kem dưỡng ẩm cho da hàng ngày
Kem dưỡng ẩm có tác dụng giữ nước trong da và mang lại vẻ ngoài trẻ trung của làn da.
- Ngừng sử dụng các sản phẩm chăm sóc da gây châm chích hay gây nóng rát cho da
Khi da bị nóng rát, bỏng hoặc châm chích bởi một số sản phẩm chăm sóc da, điều đó có nghĩ là da đã bị kích ứng. Khi đó, nên ngừng sử dụng các sản phẩm này. Bởi vì, triệu chứng kích ứng này sẽ làm cho da trông xấu và già hơn.
Tóm lại
Ngăn ngừa quá trình lão hoá sớm sẽ không bao giờ là muộn. Hãy thực hiện một số cách như: bảo vệ làn da khỏi ánh nắng mặt trời, hay những thói quen không có lợi như hút thuốc, uống rượu, thức khuya, … Nếu các dấu hiệu lão hoá lan da làm ảnh hưởng đến thẩm mỹ cũng như cuộc sống, bạn có thể nhờ bác sĩ da liễu tư vấn để có thể lựa chọn một số phương pháp điều trị cải thiện làn da và mang lại sự trẻ trung cho da.